İşte Laktoz İntoleransı! Laktozsuz Beslenme Hakkında Bilmeniz Gereken Herşeyi Sizlere Anlatıyoruz!

Laktoz intoleransı, vücudunuzun süt ve süt ürünlerinde bulunan laktoz adı verilen şekeri sindiremediği bir durumdur. Bu durum, ince bağırsağınızın laktaz adı verilen sindirim enzimini yeterince üretemediği durumlarda ortaya çıkar. Laktaz enzimi vücudunuzun laktozu parçalayarak bu şekeri sindirmesine yardımcı olur. Laktoz intoleransı olan kişiler süt ve süt ürünlerini tükettikten sonra bazı rahatsızlık belirtileri yaşarlar. Bu belirtiler şişkinlik, ishal ve gaz problemlerini içerir. Ancak laktoz intoleransı süte karşı oluşan gıda alerjisi ile karıştırılmamalıdır.

Laktoz süt ve süt ürünlerinin ana bileşeni olan bir şekerdir. Normalde bu şeker, ince bağırsakta bulunan laktaz adı verilen bir enzim tarafından sindirilir. Ancak bazı insanlar bu enzimi üretememekte ve bu da laktozun sindirimini engellemektedir. Dünya çapında insanların yaklaşık %65’i bu durumla karşı karşıyadır, yani laktoz intoleransı vardır. Laktoz intoleransı olan kişiler laktoz içeren gıdaları tükettiklerinde mide ağrısı, şişkinlik ve ishal gibi belirtilerle karşılaşabilirler. Ancak laktoz içermeyen bir diyet uygulamak bu semptomları hafifletebilir. Ek olarak kişisel, dini, sağlıkla ilgili veya çevresel veya etik nedenlerden dolayı bazı insanlar laktoz içermeyen bir beslenmeyi tercih edebilir ve süt ürünleri tüketimini azaltabilir.

Laktoz intoleransı, laktaz enziminin eksikliği sonucu ortaya çıkan ve çeşitli sınıflara ayrılan bir durumdur. Birincil laktoz intoleransı, vücutta laktaz enziminin yokluğu veya çok az olması nedeniyle oluşur. Bu durum, laktoz içeren gıdaların tüketilmesinden sonra hızla ortaya çıkar ve önemli semptomlara neden olabilir. İkincil laktoz intoleransı, ince bağırsakta emilim alanının azalması veya bağırsak mukozasının hasar görmesi sonucu ortaya çıkar. Bu, kistik fibroz, inflamatuar bağırsak hastalıkları ve çölyak hastalığı gibi durumların tetiklediği laktoz intoleransını artırabilir. Ancak uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir. Onkogenetik laktoz intoleransı, laktaz enziminin genetik olarak azalması sonucu ortaya çıkan ve genellikle süt ve süt ürünleri tüketiminin azalmasıyla ilişkili bir durumdur. Bu durum genetik bir özellik olarak kabul edilir.

Laktoz birçok yiyecek ve içecekte, özellikle süt ve süt ürünlerinde bulunur. Kutulu, konserve, dondurulmuş ve paketlenmiş gıdalar başta olmak üzere birçok hazır gıdaya süt ve süt ürünleri eklenmiştir.

Laktoz intoleransınız varsa, ekmek, krep, bisküvi, kurabiye, kek, kahvaltılık gevrekler, hazır patates, çorbalar, margarin, salata sosları, aromalı cipsler ve diğer atıştırmalıklar, pastırma, sosis, sosisli sandviç, öğle yemeği etleri, süt gibi pişmiş ürünler . Süt bazlı yemek yerine geçen sıvılar ve tozlar, smoothie’ler, protein tozları ve barlar, süt içermeyen sıvı ve toz kahve kremaları ve süt içermeyen çırpılmış soslar dahil olmak üzere birçok ürünün laktoz içerdiğini bilmelisiniz.

Paketli gıdaların içindekiler listesine bakarak ürünün laktoz içerip içermediğini anlayabilirsiniz. Süt, laktoz, peynir altı suyu, lor, süt yan ürünleri, kuru süt katıları, yağsız kuru süt tozu gibi kelimeler ürünün laktoz içerdiğini gösterir. Ayrıca bazı reçeteli ve reçetesiz ilaçlar az miktarda laktoz içerebilir. Laktoz toleransınız düşükse ilaçların içerdiği laktoz miktarını doktorunuza danışmalısınız.

Süt ve süt ürünlerinin kalsiyum açısından zengin olduğu ve kemik sağlığına katkı sağladığı bilinmektedir. Büyüme ve gelişmeyi destekler, kan basıncını düşürür, kanser riskini azaltır ve bağışıklık fonksiyonlarının düzgün çalışmasına yardımcı olur. Bu nedenle süt ürünlerinin tüketimi tamamen engellenmemelidir.

Laktoz intoleransı olanlar veya laktoz içeren gıdaları tükettikten sonra sindirim sorunu yaşayanlar için laktozsuz süt ve yoğurt çeşitleri idealdir. Peynirdeki laktoz miktarı genellikle 30 gram peynir başına 0,8 gramdır. Kaşar, beyaz peynir, süzme peynir, labne ve lor peyniri gibi laktoz oranı düşük peynir türleri, belirgin bir belirti görülmediği sürece tüketilebilir.

Laktoz intoleransı birçok bireyin çocukluktan yetişkinliğe geçiş sürecinde karşılaştığı bir durumdur. Bu durum, laktaz enziminin laktozu sindirme yeteneğinin zamanla azalması nedeniyle birincil laktoz intoleransı adı verilen en yaygın türdür. Bağırsak hassasiyetinizin zamanla değişebileceğini unutmamak da önemlidir.

İrritabl bağırsak sendromu, iç organlarda aşırı duyarlılık ve ince bağırsakta bakteriyel aşırı çoğalma gibi laktoz malabsorbsiyonu dışında başka rahatsızlıklarınız varsa, bu semptomları yaşama olasılığınız daha yüksektir. Bu koşullar genellikle yaşamınız boyunca yavaş yavaş ortaya çıkar.

Süt ürünlerini tükettikten sonra belirli bir gastrointestinal semptom döngüsü yaşıyorsanız laktoz intoleransınız olabileceğini düşünebilirsiniz. Ancak laktaz enzim eksikliği olan birçok kişi belli miktarda laktozu hiçbir sorun yaşamadan sindirebilir. Laktozun üzerinizdeki etkisinden emin değilseniz bir sağlık kuruluşuna başvurmanızda fayda var.

Sağlık uzmanları laktoz intoleransını teşhis etmek için çeşitli yöntemler kullanır. Hidrojen nefes testi de bu yöntemlerden biridir ve nefesinizdeki hidrojen ve metan gazı düzeylerini ölçer. Bu gazlar kolonunuzdaki bakteriler tarafından üretilir ve laktoz tüketimi sonrasında artar. Kan şekeri testi, laktoz alımından önce ve sonra kanınızdaki şeker miktarını ölçer. Kan şekerinizde yükselme yoksa bu laktozun emilmediğini gösterir. Bebekler ve küçük çocuklar için dışkı asitliği testi kullanılır. Bu test, laktoz tüketiminden sonra alınan dışkı örneğini analiz ederek vücudun laktozu ne ölçüde emdiğini belirler.

Ne kadar laktoz intoleransınız olduğunu görmek için diyetinizi test edin. Bazı insanlar, belirli süt ürünlerini belirli miktarda veya farklı besinlerle birleştirdiklerinde vücutlarının bu durumu kabul ettiğini gözlemleyebilir. Laktoz içermeyen bir beslenme planıyla başlayın, ardından vücudunuzun nasıl tepki verdiğini görmek için yavaş yavaş laktoz içeren yiyecekleri yeniden başlatın.

Bazı laktoz intoleransı olan kişiler, bir seferde 12 grama (g) kadar laktozu tolere edebilirler; bu da yaklaşık bir bardak süt veya bir porsiyon dondurmaya eşdeğerdir. Ayrıca birçok süt ürününün laktozu azaltılmış veya laktozsuz versiyonlarını marketlerde bulabilirsiniz. Bu ürünleri ve diğer süt alternatiflerini beslenmenizde denemeyi düşünebilirsiniz. Daha detaylı bir beslenme planı için mutlaka bir diyetisyene danışın.

İkincil laktoz intoleransı, ince bağırsağınızda oluşan hasarın bir sonucudur ve bu, bağırsağınızın iyileşme süreci nedeniyle geri döndürülebilirdir. Hasarın kalıcılığı bu süreci etkiler ve iyileşmesi biraz zaman alabilir. Prematüre bebeklerde görülen gelişimsel laktoz intoleransı genellikle zamanla iyileşir.

Eğer doğuştan birincil laktoz intoleransınız varsa, laktaz üretiminde doğal bir artış yaşamayacaksınız. Ancak bağırsak sağlığınızdaki veya mikrobiyomunuzdaki değişiklikler belirtilerinizi etkileyebilir. Bu durumda teorik olarak toleransınız biraz artabilir veya semptomlarınız daha az belirgin hale gelebilir.

Süt alerjisi ile laktoz intoleransı arasındaki temel fark, birincisinin bağışıklık sisteminizin süt proteinine verdiği tepki, ikincisinin ise sindirim sisteminizin süt şekeriyle baş etme şekli olmasıdır. Süt alerjisi genellikle ani ve şiddetli bir reaksiyonla kendini gösterir, bazen de yaşamı tehdit eden anafilaksiye yol açabilir. Laktoz intoleransı, sindirim sisteminiz şekeri sindiremediğinde ortaya çıkar ve genellikle sindirim sırasında rahatsız edici semptomlara neden olur, ancak bu durum yaşamı tehdit edici değildir. Sindirilmemiş laktoz kolonda ekstra su ve gaz üretir, bu da ishal ve gaza neden olabilir, ancak bu genellikle zararsızdır.